Przywitajmy zastrzeżenia
Brak zgody co do elementów drzewa, czy też ich logicznej zależności jest wbrew pozorom, bardzo dobrym znakiem.
Dlaczego? Ponieważ pojawiły się zastrzeżenia. Są one oznaką tego, iż osoby, które uczestniczą w tworzeniu CRT myślą. Zastrzeżeń takich należy wysłuchać i sprawdzić. Nie należy stosować demokracji i wybierać rozwiązania, na które większość się zgadza. Podczas budowania drzewa CRT nie ma miejsca na demokrację – albo się wszyscy zgadzają, że taki związek istnieje lub też należy go zmienić.
Rodzaje uzasadnionych zastrzeżeń
Narzędzia, które należy wówczas zastosować to „Kategorie uzasadnionych zastrzeżeń” (ang : Categories of legitimate reservation).
Istnieje 8 kategorii uzasadnionych zastrzeżeń:
- Jasność (co do zrozumienia słów, idei, czy związków logicznych) .
- Istnienie elementu lub samej zależności logicznej pomiędzy elementami.
- Istnienie przyczyny (istnienie bezpośredniego i nieuniknionego połączenia pomiędzy proponowaną przyczyną, a konkretnym skutkiem).
- Niewystarczająca przyczyna (istnieje co najmniej jedna dodatkowa przyczyna, która łącznie z proponowaną przyczyną prowadzi do proponowanego skutku).
- Istnienie innej przyczyny (istnieje inna przyczyna samodzielnie prowadząca do proponowanego skutku).
- Odwrócenie związku przyczynowo-skutkowego (zaproponowany skutek jest w istocie przyczyną, a przyczyna – skutkiem).
- Istnienie proponowanego skutku (istnienie inny skutek proponowanej przyczyny).
- Tautologia (przyczyna i skutek są połączone w pętlę, czyli przyczyna prowadzi do skutku, jak również skutek prowadzi do przyczyny).
Sprawdzenie drzewa CRT, pod kątem tych „zastrzeżeń” spowoduje, że wszyscy uczestnicy panelu tworzącego to drzewo będą usatysfakcjonowani, że ich głos został wysłuchany i będą się utożsamiać ze powstałym „Drzewem obecnej rzeczywistości”. Samo to w sobie stanowi pierwszy krok do zaakceptowania wprowadzanych zmian.
Powstałe zaś drzewo będzie prowadzić odkrycia kluczowych problemów organizacji.
Jak sobie poradzić z rozwiązaniem odkrytych kluczowych problemów organizacji?
Będzie to tematem następnych wpisów na blogu.
Twój konsultant
Jacek
P.S. Napisanie tego wpisu spowodowało, że poszerzyłem sobie wiedzę z tego tematu! Nie od dzisiaj wiadomo, że najwięcej się człowiek uczy przekazując innym wiedzę :). Jeżeli ty chcesz sobie jeszcze bardziej poszerzyć wiedzę, to zapisz się na newsletter.