Wiedza o Teorii Ograniczeń (TOC – Theory of Constraints) nie jest powszechnie znana, nad czym ubolewam.
Dlatego 25 listopada poprowadzę warsztat dla studentów Szkoły Głównej Handlowej. Dowiedzą się oni czym jest Teoria Ograniczeń i jak pomaga firmom poprawić swoją efektywność.
Czym jest TOC?
TOC – (Theory of Constraints) została stworzona przez Eliyahu M. Goldratta jako odpowiedź na wyzwanie traktowania zarządzania jako rzemiosła, a nie sztuki. Rzemiosło tym się różni od sztuki, że tego pierwszego można się nauczyć, a do drugiego trzeba mieć talent. Skoro tak to jak można zostać „rzemieślnikiem zarządzania”?
Goldratt zaproponował wykorzystanie podejścia przyczynowo – skutkowego. Więcej o tym napisałem we wcześniejszych wpisach, dlatego teraz odniosę się do tego krótko. Logika przyczyna – skutek jest dość rzadko stosowana w naszym codziennym życiu, a także w firmach. Dzieje się tak, ponieważ nasz umysł bardzo często „idzie na skróty”. Objawia się to tak, że bardzo często zauważamy jedynie korelację np. czasową dwóch zdarzeń, albo bierzemy jakieś nasze działanie i sądzimy, że to co się wydarzyło później to wynik tego pierwszego działania. Nasz umysł lubi także proste wyjaśnienia. Najgorsze jest to, że kiedy przyczyna i skutek są odległe w czasie to już ich zależności nie widzimy.
Być może pamiętasz Ebenezera Scrooge’a – bohatera „Opowieści wigilijnej” Karola Dikensa? Scrooge sądził, iż jest bogaty, bo był skąpy. Jego bogactwo wynikało z wielu innych powodów, a nie (tylko) ze skąpstwa.
Logika przyczynowo-skutkowa to sposób myślenia, który zapoczątkował Sokrates (dlaczego czasami – niepoprawnie – nazywa się ją logiką Sokratejską). Polega ona na takim układaniu zależności przyczynowo – skutkowych, aby na podstawie przyczyn szczegółowych uzyskać ogólną sytuację.
Taki sposób analizy stosuje się w TOC w narzędziu zwanym „Drzewem obecnej rzeczywistości” – CRT (Current Reality Tree) dąży się do uporządkowania niepożądanych skutków, tak aby odnaleźć źródłowe przyczyny.
Tu jest przykład takiego drzewa:
Należy czytać je od dołu w następujący sposób: Jeżeli „Nie ma jasnej strategii PKP” to „Tabor PKP nie jest wystarczająco szybko remontowany i modernizowany”. Robi się tak dla każdego połączenia – jeżeli strzałki prowadzą do „AND” oznacz to, że obie przyczyny muszą nastąpić jednocześnie. Przeczytanie takiego drzewa (a to powyższe nie jest największym jakie tworzyłem…) zajmuje czas. To prawda. Otwiera oczy – pokazuje skąd się biorą te wszystkie problemy, z którymi borykamy się na co dzień w firmie.
Ta „źródłowa przyczyna” (może być ich więcej niż jedna) to ograniczenie. Dopiero wtedy, gdy znamy ograniczenie możemy się za nie zabrać. Próba naprawy wszystkiego innego to „gaszenie pożarów”, ale nie usuwanie ich przyczyn. TOC pomaga walczyć z ograniczeniami.
Twój konsultant
Jacek
PS. Jeżeli temat Cię zaciekawił to zapraszam do zapiania się do Pogromcy Ograniczeń. Dostaniesz kilkadziesiąt maili z krótkimi informacja na temat poprawy efektywności firm (i nie tylko) w tym o TOC.
a czy postulowane twierdzenia opisane powyżej sprawdził Kolega , KATEGORIAMI UZASADNIONYCH ZASTRZEŻEŃ? taka sobie szósteczka
W innym moim wpisie przedstawiłem 8 Kategorii Uzasadnionych Zastrzeżeń (CLR): https://jacekbranas.pl/teoria-ograniczen-2/narzedzia-logicznego-myslenia/zarzadzanie-zmianami-cz-ii/