Ponad 27 lat temu ukazała się książka pod tytułem „Cel”. Autorzy zaproponowali nowy gatunek: powieść biznesowa. Wcześniej wszystkie książki dotyczące zarządzania miały format podręczniku. Książka „Cel” sprzedawała się bardzo dobrze (ba, nadal się sprzedaje bardzo dobrze – sprzedano jej ponad 4 mln egz.!), a jej główny bohater, Alex Rogo stał się alter ego wielu menedżerów.
Czym jest Teoria Ograniczeń?
Eliyahu M. Goldratt napisał książkę, aby w ten sposób łatwiej dotrzeć do menedżerów.
„Cel” jest historią 3 miesięcy, które dyrektor fabryki (Alex) dostaje na poprawę jej sytuacji. Poprawa ma być o kilkanaście procent i dokonana bez żadnych inwestycji. Alexowi udaje się dokonać przełomu dzięki zastosowaniu nowych metod zarządzania produkcją. Wdrażając nowe sposoby działania, udaje się zwiększyć wydajność całego zakładu, zmniejszyć produkcję w toku, odzyskać sporo gotówki i zwiększyć terminowość dostaw. Teoria Ograniczeń pomaga mu także odzyskać żonę.
Teoria Ograniczeń ma następujące założenia odnoście rzeczywistości, która nas otacza:
1. Ludzie są dobrzy.
2. Dwa – każdy konflikt może zostać usunięty.
3. Trzy – każda sytuacja, bez względu na to na jak skomplikowaną początkowo wygląda, jest niezmiernie prosta.
4. Cztery – każda sytuacja może być znacząco poprawiona; nawet niebo to jeszcze nie limit.
5. Pięć – każdy człowiek może osiągnąć pełnię życia.
6. Sześć – zawsze istnieje rozwiązanie wygrana – wygrana*.
Teoria Ograniczeń to także narzędzie jakim jest Proces Ciągłej Poprawy (Kaizen!)– POOGI – wymawiaj „pugi” (Process of Ongoing Improvement), który składa się z 5 kroków:
- Zidentyfikuj ograniczenie.
- Wyeksploatuj ograniczenie.
- Podporządkuj wszystko inne ograniczeniu.
- Zainwestuj w ograniczenie.
- Wróć do Kroku 1, lecz nie pozwól aby ograniczeniem stała się INERCJA.
Gdzie w firmie ma zastosowanie Teoria Ograniczeń?
Teoria Ograniczeń jest przykładem metodyki, która obejmuje cały system. W kontekście firmy systemem jest to co się składa na przedsiębiorstwo, cały łańcuch dystrybucyjny i klienci.
Początkowo Teoria Ograniczeń miała największe zastosowanie na produkcji. Zastosowanie TOC w tym obszarze zwykle bardzo szybko przynosi efekty.
Książka „Cel 2” wprowadza TOC na nowe obszary w firmie. Jest to marketing i sprzedaż, dystrybucja i zarządzanie zasobami ludzkimi, a także zarządzanie projektami.
To w jaki sposób można osiągać szybkie rezultaty wynika z zastosowania Narzędzi Myślowych TOC (Thinking Procesess). O kilku narzędziach pisałem tu, a także tu i tu. Ciekawym narzędziem jest Evaporating Cloud – czyli rozwiązywanie konfliktów. Goldratt, a za nim Teoria Ograniczeń, twierdzą, że kompromis jest zły i zawsze należy szukać takich rozwiązań, które nie są kompromisem. EC do tego właśnie służy.
Najważniejszym zadaniem jakie ma przed sobą Teoria Ograniczeń to zidentyfikowanie ograniczenia systemu. Gdyby system nie miał ograniczenia to rósłby w nieskończoność, a tak się nie dzieje. To na co Goldratt zwraca uwagę, to fakt, iż Teoria Ograniczeń pomaga nam się koncentrować. Koncentrować się w miejscu, gdzie nasze działania będą miały najlepszy skutek.
To odróżnia TOC od Lean i Six Sigma. Te dwie metodyki każą wdrażać poprawki wszędzie.
Co ciekawe, narzędzi myślowych – TP TOC można używać do rozwiązywania problemów codziennych. Ja osobiście używam ich w mojej praktyce coachingowej. Wiele razy pomagałem klientom rozwiązać ich konflikty wewnętrzne – „rozwiewając chmurę”.
* Eliyahu M. Goldratt (1947 – 2011)
Twój konsultant TLS – Teoria Ograniczeń, Lean i Six Sigma
Jacek